Komisja z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Radę 16. pakietu sankcji wobec Rosji. W związku z tym, że rozpoczyna się czwarty rok nielegalnej agresji Rosji, pakiet ten ma na celu dalsze zwiększenie presji na agresora i świadczy o niezachwianym zaangażowaniu UE na rzecz sprawiedliwego i trwałego pokoju w Ukrainie.
16. pakiet dotyczy systemowo ważnych sektorów rosyjskiej gospodarki, takich jak energetyka, handel, transport, infrastruktura i usługi finansowe. Dodaje się w nim również dalsze środki mające na celu przeciwdziałanie obchodzeniu przepisów. Aby ograniczyć ryzyko obchodzenia naszych sankcji, niektóre postanowienia 16. pakietu znalazły teraz odzwierciedlenie w systemie sankcji wobec Białorusi. Ponadto UE zaktualizowała i wzmocniła swoje systemy sankcji wobec Krymu i Sewastopola oraz niekontrolowanych przez rząd obszarów obwodów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego i zaporoskiego.
16. pakiet zawiera następujące kluczowe elementy:
ŚRODKI PRZECIWDZIAŁAJĄCE OBCHODZENIU PRZEPISÓW
- Dzisiejszy pakiet obejmuje 74 dodatkowe statki, co oznacza, że łączna liczba statków umieszczonych w wykazie wzrosła do 153. Statki te są częścią floty cieni lub przyczyniły się do dochodów Rosji z energii.
- Środki wprowadzają nowe kryterium umieszczania w wykazie osób wspierających eksploatację niebezpiecznych tankowców.
- Pakiet nakłada ukierunkowane ograniczenia wywozowe na 53 nowe przedsiębiorstwa wspierające rosyjski kompleks wojskowo-przemysłowy lub uczestniczące w obchodzeniu sankcji. Obejmuje to 34 przedsiębiorstwa z państw innych niż Rosja.
KOLEJNE OSOBY I PODMIOTY OBJĘTE SANKCJAMI
- Dzisiejszy pakiet obejmuje 83 dodatkowe wpisy, obejmujące 48 osób i 35 podmiotów, takich jak podmioty wspierające rosyjski kompleks wojskowy, zajmujące się obchodzeniem sankcji, rosyjskie giełdy kryptoaktywów i podmioty działające w sektorze morskim.
- W 16. pakiecie dodano również inne nowe kryterium umieszczenia w wykazie osób i podmiotów, które są częścią rosyjskiego kompleksu wojskowo-przemysłowego, wspierają go lub czerpią z niego korzyści.
ŚRODKI HANDLOWE
Bezpośredni zakaz importu rosyjskiego aluminium:
- Oprócz obowiązującego już zakazu importu przetworzonych towarów aluminiowych z Rosji pakiet ten obejmuje zakaz importu z Rosji do UE aluminium pierwotnego.
- Aby zapewnić przedsiębiorstwom płynne przejście, wprowadza się mechanizm kontyngentów umożliwiający wykorzystanie w okresie 12 miesięcy 275 000 ton, co odpowiada 80 % importu do UE w 2024 r.
Ograniczenia w eksporcie produktów podwójnego zastosowania rozszerzono na dodatkowe produkty, aby ograniczyć dostęp Rosji do kluczowych technologii, z których korzysta na polu walki, obejmujących:
- Prekursory chemiczne podwójnego zastosowania do produkcji chloropikryny i innych środków rozpraszania tłumu wykorzystywanych przez Rosję jako broń chemiczna z naruszeniem konwencji o zakazie broni chemicznej.
- Oprogramowanie związane z obrabiarkami sterowanymi numerycznie (CNC) wykorzystywanymi do produkcji broni oraz kontrolery do gier wideo wykorzystywane przez armię rosyjską do pilotowania dronów na polu walki.
- Rudy i związki chromu w związku z ich zastosowaniami wojskowymi.
Doprecyzowano i zaostrzono ograniczone odstępstwa i wyłączenia dotyczące niektórych eksportowanych produktów podwójnego zastosowania i zaawansowanych technologii, np. do zastosowań medycznych, w celu wsparcia skutecznego stosowania przepisów przez organy celne i wydające zezwolenia.
Ponadto wprowadzono dodatkowe ograniczenia eksportowe dotyczące towarów przemysłowych, w szczególności minerałów, chemikaliów, stali, materiałów szklanych i fajerwerków o szczególnym znaczeniu wojskowym.
ŚRODKI W DZIEDZINIE ENERGII
- UE postanowiła całkowicie zakazać tymczasowego składowania lub objęcia procedurą wolnego obszaru celnego rosyjskiej ropy naftowej lub rosyjskich produktów ropopochodnych w portach UE, co do tej pory było dozwolone, jeśli ropa spełniała limit cenowy i trafiała do państwa trzeciego.
- Pakiet rozszerza zakaz dostarczania towarów, technologii i usług na potrzeby ukończenia rosyjskich projektów LNG, tak aby miał on zastosowanie również do projektów dotyczących ropy naftowej w Rosji, takich jak przedsięwzięcie Vostok Oil.
- Pakiet rozszerza istniejący zakaz oprogramowania, ograniczając eksport, dostawę lub udostępnianie oprogramowania do poszukiwania ropy naftowej i gazu w Rosji.
ŚRODKI DOTYCZĄCE TRANSPORTU
- Pakiet rozszerza zakaz lotów, aby umożliwić umieszczenie w wykazie przewoźników z państw trzecich wykonujących loty krajowe w Rosji lub dostarczających towary lotnicze rosyjskim liniom lotniczym lub na potrzeby lotów krajowych w Rosji. Jeżeli te linie lotnicze znajdą się w wykazie, nie będą mogły wykonywać lotów do UE.
- Zakaz transportu drogowego: W pakiecie dodano poprawkę, która uniemożliwia zwiększenie własności Rosji w unijnych przedsiębiorstwach transportu drogowego powyżej 25%, eliminując w ten sposób potencjalne luki prawne umożliwiające obejście obowiązujących sankcji.
ŚRODKI W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY
- Całkowity zakaz transakcji dotyczący określonej rosyjskiej infrastruktury: Obejmuje on dwa porty lotnicze w Moskwie (port lotniczy Wnukowo i port lotniczy Żukowskij), cztery regionalne porty lotnicze oraz port Astrachań na brzegu Wołgi i port Machaczkała na Morzu Kaspijskim. Uwzględniono również porty morskie Ust-Ługa i Primorsk na Bałtyku oraz Noworosyjsk na Morzu Czarnym.
- Zakaz świadczenia usług budowlanych przez podmioty gospodarcze z UE w Rosji.
ŚRODKI W SEKTORZE FINANSOWYM
Rosja przekierowała znaczną część swoich przepływów finansowych za pośrednictwem mniejszych banków. 16. pakiet wzmacnia nasze środki dotyczące sektora finansowego. W szczególności obejmuje on:
- Dodanie 13 instytucji finansowych do wykazu podmiotów objętych zakazem świadczenia specjalistycznych usług w zakresie komunikatów finansowych.
- Do zakazu transakcji dodano 3 banki ze względu na korzystanie przez nie z systemu komunikatów finansowych Centralnego Banku Federacji Rosyjskiej w celu obejścia sankcji UE.
- Rozszerzenie zakazu transakcji, aby umożliwić UE umieszczenie w wykazie instytucji finansowych i dostawców kryptoaktywów, którzy uczestniczą w obchodzeniu pułapu cenowego ropy naftowej, oraz ułatwiają transakcje z umieszczonymi w wykazie statkami floty cieni.
ŚRODKI ZAPOBIEGAJĄCE DEZINFORMACJI
- Zawieszenie działalności nadawczej dodatkowych 8 podmiotów medialnych w UE lub skierowanych do UE ze względu na ich rolę wspierającą i uzasadniającą rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie.
Kontekst
Sankcje UE pozostają centralnym elementem reakcji UE na nieuzasadnioną agresję wojskową Rosji na Ukrainę, ponieważ osłabiają zdolności wojskowe i technologiczne Rosji, pozbawiają Kreml dochodów, z których finansuje on wojnę, i nakładają na rosyjską gospodarkę coraz wyższe koszty. W związku z tym sankcje przyczyniają się do realizacji kluczowego celu UE, jakim jest dalsze działanie na rzecz osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju. Ich skutki z czasem bardziej się uwidaczniają, w miarę jak sankcje podkopują bazę przemysłową i technologiczną Rosji. Jako strażniczka traktatów UE Komisja Europejska zapewnia jednolite wdrażanie unijnych sankcji przez państwa członkowskie UE i monitoruje ich egzekwowanie.
Rosja aktywnie próbuje obchodzić sankcje. Jest to jednoznaczny dowód na to, że nasze środki są skuteczne. Musimy więc podwoić wysiłki na rzecz zwalczania obchodzenia przepisów i zwrócić się do niektórych państw trzecich o ściślejszą współpracę. Wysłannik UE ds. sankcji David O’Sullivan kontynuuje działania informacyjne skierowane do państw trzecich w celu zwalczania obchodzenia przepisów. We współpracy z partnerami o zbieżnych poglądach uzgodniliśmy również wspólny wykaz objętych sankcjami priorytetowych towarów, w przypadku których przedsiębiorstwa powinny zachować szczególną staranność i których państwa trzecie nie powinny ponownie wywozić do Rosji. Ponadto w UE sporządziliśmy również wykaz objętych sankcjami towarów o krytycznym znaczeniu gospodarczym w odniesieniu do których przedsiębiorstwa i państwa trzecie powinny zachować szczególną czujność.
Dodatkowe informacje
Dziennik Urzędowy (teksty prawne będą dostępne wkrótce)