2,4 mld euro zostaną zainwestowane w ramach funduszu modernizacyjnego w przyspieszenie transformacji ekologicznej w 7 państwach będących beneficjentami.
Wsparcie zostanie udzielone w sektorze energetycznym, przemyśle, budynkach i transporcie, oraz w obszarze zastąpienia wytwarzania energii elektrycznej z węgla, paliwem mniej emisyjnym.
W ramach funduszu modernizacyjnego udostępniono dziś siedmiu państwom będącym beneficjentami 2,4 mld euro, aby pomóc w modernizacji ich systemów energetycznych, ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych w energetyce, przemyśle i transporcie oraz wesprzeć je w realizacji ich celów w zakresie klimatu i energii na 2030 r. Inwestycje potwierdzono w Rumunii (1391,6 mln euro), Czechach (520 mln euro), Polsce (244,2 mln euro), na Litwie (85 mln euro), na Węgrzech (74,3 mln euro), na Słowacji (49,5 mln euro) i w Chorwacji (40 mln euro). Podsumowuje to trzeci cykl inwestycyjny funduszu modernizacyjnego i oznacza gwałtowny wzrost wydatków w porównaniu z poprzednimi cyklami.
Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans powiedział: Fundusz modernizacyjny to europejska solidarność w praktyce. Dzięki dochodom z systemu handlu uprawnieniami do emisji przynosi on konkretne rezultaty w terenie, pomagając państwom będącym beneficjentami ograniczyć emisje gazów cieplarnianych w kluczowych sektorach i osiągnąć neutralność klimatyczną. Ponadto ten duży zastrzyk finansowy ma zostać wykorzystany do uruchomienia projektów, które pomogą przyspieszyć naszą transformację energetyczną w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę.
Wiceprezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego Ambroise Fayolle powiedział: Wspierając państwa UE najbardziej dotknięte transformacją energetyczną fundusz modernizacyjny pomaga w finansowaniu działań związanych ze zmianą klimatu tam, gdzie jest to najbardziej potrzebne. W ramach funduszu udostępniono 2,4 mld euro by wesprzeć 45 projektów inwestycji, dzięki którym państwa będące beneficjentami będą mogły zmodernizować swoje systemy energetyczne i poprawić efektywność energetyczną. EBI, jako unijny bank klimatyczny, z przyjemnością współpracuje z Komisją Europejską i państwami członkowskimi nad wdrożeniem funduszu modernizacyjnego, narzędzia o podstawowym znaczeniu dla przyspieszenia przejścia UE na czystą energię i dla wsparcia wdrożenia ostatnio przyjętej strategii REPowerEU.
W ramach funduszu modernizacyjnego wsparcie zostanie udzielone na rzecz 45 projektów inwestycji w obszarze wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, modernizacji sieci energetycznych i efektywności energetycznej w sektorze energetycznym, przemyśle, budynkach i transporcie, oraz w obszarze zastąpienia wytwarzania energii elektrycznej z węgla paliwem mniej emisyjnym. Przykładami inwestycji, które wspiera fundusz, są:
- modernizacja publicznych systemów oświetlenia w gminach, zastąpienie węgla biomasą i gazem w instalacjach lokalnego ogrzewania i instalacjach objętych ETS oraz zwiększenie efektywności energetycznej w Czechach;
- produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Chorwacji;
- renowacja budynków publicznych i zwiększenie efektywności energetycznej na Litwie;
- budowa 8 parków fotowoltaicznych i dwóch turbin gazowych o cyklu kombinowanym, które w procesie wytwarzania energii zastąpią węgiel brunatny odnawialnymi źródłami energii i gazem, oraz modernizacja sieci elektroenergetycznych w Rumunii;
- poprawa efektywności energetycznej w przemyśle w Polsce;
- instalacja jednostek magazynowania energii na potrzeby bezpieczeństwa sieci na Węgrzech;
- odbudowa i rozbudowa sieci ciepłowniczych i chłodniczych na Słowacji.
Państwa członkowskie będące beneficjentami muszą przedstawić projekty inwestycji, które mogą zostać objęte wsparciem z funduszu modernizacyjnego w ramach następnego cyklu wypłat w terminie do 16 sierpnia 2022 r. w przypadku projektów nie priorytetowych (tzn. inwestycji, które nie są priorytetami funduszu) oraz 13 września 2022 r. w przypadku projektów priorytetowych (tzn. inwestycji, które stanowią priorytety funduszu).
Kontekst
Celem funduszu modernizacyjnego, finansowanego z dochodów z aukcji uprawnień do emisji w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji, jest wspieranie dziesięciu państw UE o niższych dochodach w ich transformacji w kierunku neutralności klimatycznej poprzez modernizowanie ich sektora energetycznego i szerszych systemów energetycznych, zwiększenie efektywności energetycznej i ułatwienie sprawiedliwej transformacji. Państwa członkowskie będące beneficjentami to: Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Polska, Rumunia i Słowacja.
Fundusz modernizacyjny wspiera inwestycje w wytwarzanie i wykorzystywanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, efektywność energetyczną, magazynowanie energii, modernizację sieci energetycznych, w tym systemów ciepłowniczych, rurociągów i sieci, oraz sprawiedliwą transformację w regionach zależnych od węgla.
W ciągu pierwszego roku działania funduszu modernizacyjnego udostępniono 898,43 mln euro ośmiu państwom będącym beneficjentami, aby pomóc im w modernizacji ich systemów energetycznych, ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych w energetyce, przemyśle, transporcie i rolnictwie oraz wesprzeć je w realizacji ich celów w zakresie klimatu i energii na 2030 r.
Fundusz modernizacyjny uzupełnia inne europejskie instrumenty finansowania, takie jak polityka spójności i Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Fundusz mobilizuje znaczne zasoby, które mogą pomóc państwom członkowskim będącym beneficjentami we wspieraniu inwestycji zgodnie z planem REPowerEUi pakietem „Gotowi na 55”.
Fundusz działa za zgodą państw członkowskich będących beneficjentami w ścisłej współpracy z Komisją Europejską i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI).